Karakaya Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES)
Diyarbakır'da bulunan Karakaya Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES); 1.800 MWe kurulu gücü ile ortalama 1.760.119 kişiye düşen tüm elektrik enerjisi ihtiyacını karşılar.
| Kurulu Güç : | 1.800 MWe |
|---|---|
| Üretim Kapasitesi : | 7500 GWh-yıl |
| Yıllık Elektrik Üretimi : | ~ 6.393 GWh |
| 2023 Üretimi : | 4.716 GWh |
| Santralin Yeri : | Diyarbakır, Çüngüş |
| İşletmeci Firma : | EÜAŞ |
Karakaya Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES) Diyarbakır'ın Çüngüş ilçesinde Fırat Nehri üzerindedir. Kamuya ait olan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından işletilen santral 1.800 MWe kurulu gücü ile Türkiye'nin 3. Diyarbakır'ın ise en büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye'nin 2. büyük Hidroelektrik Santrali'dir. Karakaya Barajı ve HES ortalama 6.392.753.177 kilovatsaat elektrik üretimi ile 1.760.119 kişinin günlük hayatında ihtiyaç duyduğu (konut, sanayi, metro ulaşımı, resmi daire, çevre aydınlatması gibi) tüm elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilir. Karakaya Barajı ve HES sadece konut elektrik tüketimi dikkate alındığında ise 2.140.192 konutun elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilecek elektrik üretimi yapmaktadır.
DSİ tarafından inşa edilen Karakaya Barajı 1987 yılında işletmeye açılmıştır. Her biri 300 MW gücündeki 6 adet türbin bulunan barajın toplam kurulu gücü 1800 MW'dır. Fırat Nehri üzerindeki Atatürk Barajı'ndan sonra nehir üzerinde kurulu en büyük ikinci baraj olan Karakaya'nın işletmeye uygun maksimum su kotu 693 metre, minimum su kotu 675 metredir.
Karakaya Barajı Su seviyesi
12 Temmuz 2013: 688,2 metre
12 Temmuz 2014: 684,6 metre
7 Ekim 2014: 679,42 metre
7 Ekim 2015: 691,19 metre
Fırat Nehri Üzerindeki Barajlar
Dicle - Fırat Havzasından beslenen Fırat Nehri üzerinde Karakaya Barajı haricinde 4 baraj daha bulunmaktadır. Bunlar; Atatürk Barajı, Keban Barajı, Birecik Barajı ve Karkamış Barajı'dır. Karakaya Barajı, Fırat Nehri üzerindeki barajlar içerisinde 1800 MW kurulu gücü ile en büyük ikinici barajdır.
| Akarsu | Fırat Nehri |
|---|---|
| Minimum işletme seviyesi (rakım) | 675 metre |
| Maksimum işletme seviyesi (rakım) | 693 metre |
| Min. işletme seviyesi su hacmi | 4.888.890 bin m3 |
| Max. işletme seviyesi su hacmi | 9.242.000 bin m3 |
| Elektrik üretimi için faydalı su | 4.353.110 bin m3 |
| Talvegden yüksekliği | 158 metre |
| Yıl | Üretim (kWh) | Diyarbakır Tüketimine Oranı | TR Tüketimine Oranı |
|---|---|---|---|
| 1993 | 8.202.000.000 | %988 | %11 |
| 1994 | 7.714.000.000 | %878 | %9,9 |
| 1995 | 7.766.000.000 | %803 | %9,1 |
| 1996 | 8.886.000.000 | %829 | %9,4 |
| 1997 | 8.835.000.000 | %741 | %8,4 |
| 1998 | 9.215.000.000 | %715 | %8,1 |
| 1999 | 7.194.000.000 | %537 | %6,1 |
| 2000 | 5.256.000.000 | %362 | %4,1 |
| 2001 | 4.435.000.000 | %309 | %3,5 |
| 2002 | 5.042.910.000 | %336 | %3,8 |
| 2003 | 6.641.040.000 | %416 | %4,7 |
| 2004 | 9.035.430.000 | %533 | %6,0 |
| 2005 | 7.480.610.000 | %411 | %4,7 |
| 2006 | 8.597.681.000 | %435 | %4,9 |
| 2007 | 6.906.252.000 | %322 | %3,6 |
| 2008 | 6.296.907.000 | %281 | %3,2 |
| 2009 | 4.556.710.000 | %208 | %2,3 |
| 2010 | 8.023.524.000 | %337 | %3,8 |
| 2011 | 7.166.000.000 | %148 | %3,1 |
| 2012 | 7.142.000.000 | %261 | %2,9 |
| 2013 | 6.912.681.270 | %248 | %2,8 |
| 2014 | 4.410.178.200 | %152 | %1,7 |
| 2015 | 5.457.360.510 | %181 | %2,1 |
| 2016 | 5.795.834.000 | %185 | %2,1 |
| 2017 | 5.634.506.300 | %171 | %1,9 |
| 2018 | 4.132.548.000 | %121 | %1,4 |
| 2019 | 7.636.527.230 | %222 | %2,5 |
| 2020 | 7.024.675.870 | %204 | %2,3 |
| 2021 | 4.633.312.170 | %114 | %1,4 |
| 2022 | 4.426.755.560 | %110 | %1,3 |
| 2023 | 4.715.892.660 | %115 | %1,4 |
Karakaya Barajı 2015'te En Çok Elektrik Üretilen HES Oldu
