Mevcut saat uygulamasının elektrik tüketimine etkisi

Türkiye'de, kış döneminde de UTC+03 zaman dilimi kullanımına geçilmesinin elektrik tüketimine etkisi.

22.12.2016
Mevcut saat uygulamasının elektrik tüketimine etkisi

7 Eylül 2016'da alınan bakanlar kurulu kararıyla yaz saati uygulaması olarak bilinen UTC+03 zaman diliminin tüm yıl boyunca kullanımına geçilmiş, konu hakkında çeşitli çevrelerce birçok yorum yapılmıştır.

Enerji Atlası olarak, konunun sosyal, güvenlik vb. boyutları bir tarafa, elektrik tüketimine etkisini mümkün olduğunca detaylı şekilde inceledik. Net bir şekilde ifade etmek gerekirse tüm yıl boyunca yaz saati uygulamasının devamı elektrik tüketimimize önemli bir oranda etki etmemiş olsa da bir miktar azaltmıştır.

Bir çok otorite kurumun ezbere cümleler, elma ile armutu toplayarak sonuç çıkardığı bu uygulamada, elektrik tüketimine etkinin en net şekilde ortaya konulabilmesi için sabah gün doğumu ve akşam gün batımı saatlerinde oluşan elektrik tüketiminin karşılaştırılması bir zorunluluktur. Ülkenin hemen hemen tüm kurumlarında mesai saatleri değiştirilmediği için de örneğin geçtiğimiz yılın UTC+02'ye göre sabah 7'si ile bu yılın UTC+03'e göre sabah 7'si benzer tüketim alışkanlıklarını barındıran dilimlerdir.

Kamuoyunda bu yıl Kasım ayı tüketiminin geçtiğimiz yıl Kasım'a göre yüzde 6'ya varan beklenmedik oranda artması, yaz saati uygulamasının devamına bağlanmıştır. Bu bakış açısıyla, aşağıdaki tablodan görüleceği üzere, aynı dönemde 20:00-21:00 arasındaki %8 tüketim artışını, 12:00-13:00 arasındaki %8,2 tüketim artışını nereye koyabiliriz? Evet elektrik tüketimi bu yıl Kasım ve Aralık aylarında beklenenden fazla artmış ve doğal gaz arzında yaşanan sıkıntı da buna eklenince spot piyasada elektrik fiyatları saatlik, günlük ve aylık bazda tahminlerin çok fazla üstüne çıkmıştır.

Dönelim UTC+03'e. Geçtiğimiz yıl 8 Kasım'da saatler 1 saat geri alınmıştı. 9 Kasım - 20 Aralık dönemlerindeki elektrik tüketimi geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre ortalama %5,9 arttı. Bu bir kenarda dursun. Aşağıdaki tablodan görüleceği üzere, 9 Kasım - 20 Aralık 2015 tarihleri arasındaki 07:00-08:00 diliminde ortalama 27.025 MWh, 08:00-09:00 diliminde ise ortalama 30.772 MWh elektrik tüketilmiştir. Ortalama tüketim artışı olan %5,9'a göre bu yıl aynı dilimlerde sırasıyla 28.681 MWh ve 32.597 MWh tüketim olması beklenirken 07:00-08:00 diliminde 418 MWh, 08:00-09:00 diliminde ise 25 MWh daha fazla elektrik tüketilmiştir. Yine tablodan takip edilebileceği gibi geçtiğimiz yıl 16:00-17:00 diliminde ortalama 34.716 MWh, 17:00-18:00 diliminde ise ortalama 35.509 MWh tüketim olmuştur. Yine tüm günün ortalaması olan %5,9 artış üzerinden hesap yapıldığında 2016'nın aynı döneminde 16:00-17:00 arası 36.775 MWh, 17:00-18:00 arası ise 37.615 MWh tüketim olması beklenirken 16:00-17:00 arası için 1.061 MWh, 17:00-18:00 arası için de 954 MWh daha az elektrik tüketilmiştir.

TEİAŞ'ın yayınladığı raporlardan elde edilen bu verilere göre, UTC+03'e geçişin etki edebileceği dilimler dikkate alındığında günlük ortalama 1.571 MWh daha az elektrik tüketilmiştir. Hesaplamamıza konu 42 günlük sürede ise toplam 65.982 MWh daha az elektrik tüketimi gerçekleşmiştir. Bu miktar ilgili dönemde tüketilen toplam elektrik enerjisinin ise sadece binde 2'sine karşılık gelmektedir.

Sonuç olarak kış aylarında da UTC+03 zaman dilimini kullanmamız ve üstüne mesai saatlerinde değişiklik yapılmamış olması elektrik tüketimimizi arttırmamış fakat çok ciddi bir oranda da azaltmamıştır.


Ahmet Yılmaz
Enerji Atlası

Tablo notları:
• Kıyaslanan iki dönem de 6 Cumartesi ve 6 Pazar gününü içerir.
• Kıyaslanan iki dönemde de bayram vb. nedenlerle resmi tatil yoktur.
• 2016 verileri TEİAŞ'ın resmi istatistik verileridir.
• 2015 verileri yine TEİAŞ'a ait olmakla beraber resmi değildir. Fakat binde 2'ler düzeyinde olabilecek düzeltmeler tüm saat dilimleri için olabileceğinden varılan sonucu etkilemez.
• Sabah tüketimi için 06-08 arasının dikkate alınması daha doğru olabilir. Fakat 06:00-07:00 arası tüketim artışı, gün ortalamasının da altında kaldığı için, tüm çevrelerce daha kabul edilebilir olan sabah vaktinde elektrik tüketiminin normalin üzerinde artış gösterdiği 07:00-09:00 dilimi dikkate alınmıştır. 06:00-08:00 dilimi dikkate alındığında, getirilen uygulamanın elektrik tüketimine günlük etkisi -1.571 MWh değil, -1.719 MWh'dir.
• Tüm artış oranı hesaplamalarında ağırlıklı değil, aritmetik ortalama alınmıştır(!)

Yaz saati uygulamasının devamının, elektrik tüketimine etkisinin analizi

büyütmek için resmin üzerine tıklayınız

Enerji Atlası
verimli, yerel, temiz enerjili geleceğe..
Twitter'da
takip et

@enerjiatlasi
Enerji HaberleriYeni Eklenen Santraller